7 111 ha powierzchni, 11 tys. 298 mieszkańców, dziesięć sołectw – gmina Miedziana Góra, leżąca w bezpośrednim sąsiedztwie stolicy województwa świętokrzyskiego, to najwspanialsze tradycje górnicze regionu, zabytki, szlaki turystyczne, zapierające dech w piersiach widoki, profesjonalny tor wyścigowy i stok narciarski.
Wizytówką gminy Miedziana Góra są ruiny zakładu wielkopiecowego oraz mur oporowy w Bobrzy. To świadectwo związku tych terenów z górnictwem i przemysłem, a także dynamicznego rozwoju Staropolskiego Okręgu Przemysłowego, którego patronem był Stanisław Staszic. Stąd warto rozpocząć wędrówkę, docierając do kolejnych, wartych odwiedzenia miejsc - XVIII-wiecznej kapliczki św. Barbary, kaplicy Przemienienia Pańskiego na Górze Grodowej, rezerwatów przyrody - Sufraganiec i Kamienne Kręgi. Na stoku narciarskim w Tumlinie na zboczu góry Wykieńskiej zimą można oddać się białemu szaleństwu, a tor wyścigowy w Miedzianej Górze jest jedną z wizytówek gminy.
Obszar gminy charakteryzuje się dużym zróżnicowaniem rzeźby terenu, występują tu wzniesienia na przemian z dolinami. Wzniesienia w rejonie Miedzianej Góry tworzą pasmo Bukowej Góry oraz Góry Kamień (400 m. n.p.m). Okolice Tumlina-Wyknia i Tumlina-Podgrodzia to wzniesienia osiągające wysokość 397.5 m. n.p.m. Północną cześć gminy stanowi wzniesienie podłużne o wysokości ponad 400 m. n.p.m., po którego południowej stronie rozciąga się rozległa dolina rzeki Bobrzy. Południowo – zachodnią część gminy przecina dolina rzeki Sufraganiec. Dodatkowo na obszarze gminy obserwuje się znaczące zmiany w rzeźbie terenu wynikające z prowadzenia działalności górniczej wywołanej eksploatacją surowców mineralnych. Użytki rolne zajmują prawie 50 proc. powierzchni gminy, grunty leśne ponad 40 proc., grunty zabudowane i zurbanizowane – niespełna 7 proc. Należy jednak podkreślić, że rolnictwo pełni w gminie funkcję marginalną, przeważają tu gleby klasy V i VI, a wiele terenów, które wciąż mają charakter rolniczy, nie jest uprawiana. Zwiększenie terenów pod zabudowę mieszkaniową – to jedno z głównych postulatów określających kierunki rozwoju gminy.
Bliskie sąsiedztwo Kielc, przyjazna infrastruktura, inwestycje drogowe, budowa sieci wodociągowej - to wszystko sprawia, że Miedziana Góra jest dobrym miejscem o zamieszkania. Od wielu lat notowany jest wzrost liczby mieszkańców – na koniec 2014 r. w gminie zameldowanych było 10 tys. 972 mieszkańców, obecnie (listopad 2017 r.) ich liczba wynosi – 11 tys. 298. Te dane demograficzne plasują Miedzianą Górę wśród tych nielicznych świętokrzyskich gmin, które notują dodatnie saldo migracji.
Przez gminę Miedziana Góra przebiegają ważne szlaki komunikacyjne - droga krajowa S-7 Gdańsk-Warszawa-Kielce–Kraków-Chyżne, droga krajowa nr 74 Kraśnik-Opatów-Kielce-Sulejów-Łódź, droga wojewódzka nr 748 Miedziana Góra-Ruda Strawczyńska oraz droga wojewódzka nr 750 Ćmińsk-Lekomin. Ponadto częściowo na terenie gminy znajduje się węzeł zespolony - na skrzyżowaniu dwóch dróg ekspresowych – 7 i 74.
Na terenie gminy działają dwa samorządowe ośrodki zdrowia, trzy szkoły podstawowe oraz Gminna Biblioteka Publiczna. Nasz samorząd szczególną wagę przywiązuje do rozwoju sportu – prężnie działa Centrum Sportu, Turystyki i Rekreacji, nasze boiska sportowe służą klubom piłkarskim, które w szczególny sposób dbają o rozwój młodych zawodników. Dyscypliną, z której słynie gmina, są szachy. W tę królewską grę grają już najmłodsze, zaledwie kilkuletnie dzieci, a ich starsi koledzy zdobywają laury na wielu prestiżowych turniejach. Młodzi zawodnicy odnoszą także sukcesy w bilardzie i lekkoatletyce. Warto dodać, że w gminie działa 30 stowarzyszeń i fundacji, które prowadzą różnorodną działalność (kulturalną, sportową, edukacyjną czy charytatywną), włączając się w działania integrujące społeczność lokalną.
Bez wątpienia gmina Miedziana Góra to uosobienie bogatej przeszłości. Ale jesteśmy również otwarci na wyzwania, których podjęcie służy społeczności lokalnej. Budowane skutecznie poczucie wspólnoty aktywizuje mieszkańców, którzy wpływają na kształt naszej małej ojczyzny, dbając o jej rozwój gospodarczy, społeczny i kulturalny.
Użytki rolne zajmują 48,24% powierzchni gminy, grunty leśne 43,75%, grunty zabudowane i zurbanizowane 6,64%, pozostałe tereny to 1,37%
Cały obszar Gminy Miedziana Góra objęty jest ochroną prawną. Funkcjonują tu następujące formy ochrony przyrody:
Suchedniowsko–Oblęgorski Park Krajobrazowy – teren parku obejmuje północną część obrębu ewidencyjnego Ćmińsk Rządowy o powierzchni 803 ha pokrytą lasami w użytkowaniu Lasów Państwowych,
Podkielecki Obszar Chronionego Krajobrazu – łączna powierzchnia 25 498 ha, z czego na terenie gminy znajduje się 1 632 ha – miejscowość Kostomłoty Pierwsze, najważniejszą funkcją tego obszaru jest ochrona wód podziemnych i powierzchniowych,
Suchedniowsko–Oblęgorski Obszar Chronionego Krajobrazu – położony na terenie otuliny Suchedniowsko–Oblęgorskiego Parku Krajobrazowego, zajmuje powierzchnię 25 681 ha, w Gminie Miedziana Góra 4 557 ha (9 obrębów ewidencyjnych tj.: Przyjmo, Ćmińsk Rządowy, Ćmińsk Kościelny, Bobrza, Porzecze, Ciosowa, Wykień, Miedziana Góra i Kostomłoty Drugie), ochroną objęto obszary leśne oraz rolnicze gęsto zaludnione,
Rezerwat przyrody nieożywionej „Kamienne Kręgi” – położony w obrębie ewidencyjnym Ćmińsk Kościelny, utworzony w 1994r. w celu zachowania ze względów naukowych, kulturowych, dydaktycznych i historycznych odsłonięć piaskowców oraz cennych zabytków kultury materialnej, w tym rezerwatu archeologicznego "Góra Grodowa",
Rezerwat przyrody „Sufraganiec” – położony w miejscowości Kostomłoty Pierwsze, tj. na terenie Podkieleckiego Obszaru Chronionego Krajobrazu, powierzchnia wynosi 17,31 ha, posiada wysokie walory turystyczne, a także jest obiektem bardzo cennym pod względem naukowo – dydaktycznym,
Zespół przyrodniczo-krajobrazowy „Grodowy Stok w Ćmińsku” – cenne siedlisko przyrodnicze o powierzchni 0,6 ha położone w Ćmińsku Kościelnym w sąsiedztwie Grodowego Źródła (pomnika przyrody),
Użytek ekologiczny „Bagno” w Kostomłotach Drugich o powierzchni 0,77 ha,
Stanowisko dokumentacyjne - odsłonięcie skalne piaskowców triasowych prezentujące ciekawe struktury sedymentacyjne w nieczynnym kamieniołomie Wykień – powierzchnia 1,8 ha.
Ponadto na terenie gminy znajdują się obszary objęte ochroną Europejskiej Sieci Ekologicznej Natura 2000. Są to:
Lasy Suchedniowskie PLH 260010 – obszar o powierzchni 19 403,12 ha (z czego 803,5 ha na terenie gminy) obejmuje wschodnią część Suchedniowsko-Oblęgorskiego Parku Krajobrazowego,
Dolina Bobrzy PLH 260014 – obszar o łącznej powierzchni 612,69 ha, z czego 17 ha na terenie gminy jest to teren prywatny obejmujący dolinę rzeki Bobrza z obrębów ewidencyjnych Porzecze, Ciosowa, Kostomłoty Pierwsze i Kostomłoty Drugie.
Gmina Miedziana Góra położona jest na terenie zlewni rzek Bobrza i Czarna Konecka. Główną rzeką, która odwadnia całą gminę jest rzeka Bobrza z dwoma lewobrzeżnymi dopływami: Sufraganiec (przepływa przez południowo–wschodnią część gminy) oraz Ciemnica (odwadnia północno–zachodnią część gminy). Dodatkowo północna część jest odwadniana przez rzeki Krasną i Czarną Taraskę, które są dopływami Czarnej Koneckiej.
Na terenie Gminy Miedziana Góra znajdują się poniższe zasoby kulturowe, jednakże trzeba pokreślić, iż są to w zdecydowanej mierze zabytki lokalne. Tym niemniej należy dostrzec potencjał drzemiący w pozostałościach Zakładu Wielkopiecowego w Bobrzy wzniesionego w latach 1826-1831, a w szczególności w murze oporowym.
Mur oporowy - długość ponad 500m, szerokość podstawy ok. 5m, szerokość korony ok. 3,5m oraz maksymalna wysokość ok. 15m. Na terenie obiektu, przy wsparciu funduszy unijnych, została wytyczona ścieżka edukacyjna wraz z tablicami informacyjnymi. Obiekt w całości udostępniony jest do zwiedzania. Pierwotny wygląd, po pracach konserwacyjno-rekonstrukcyjnych, zachowany jest przy południowo-wschodnim narożu. Pozostałe fragmenty muru są w postępującej ruinie.
Zabytki wpisane do rejestru zabytków nieruchomych województwa świętokrzyskiego5:
pozostałości zakładu wielkopiecowego w Bobrzy (teren zakładu, ruiny dawnej węgielni i hali przygotowania wsadu, dom zawiadowcy zakładu, mur oporowy, układ wodny),
zespół kościoła parafialnego pw. Św. Trójcy w Ćmińsku (kościół oraz plebania),
cmentarz parafialny w Ćmińsku,
kaplica pw. Przemieniania Pańskiego na Górze Grodowej k/Tumlina-Wyknia,
kaplica pw. Przemienia Pańskiego wraz z otoczeniem, w granicach ogrodzenia cmentarza przy kaplicy, w Kostomłotach Pierwszych,
kaplica pw. Św. Barbary w Miedzianej Górze.
Stanowiska archeologiczne wpisane do rejestru zabytków województwa świętokrzyskiego6:
rezerwat archeologiczno-geologiczny Góra Grodowa w miejscowości Tumlin-Wykień.
Wkład w życie kulturalne gminy, oprócz Gminnej Biblioteki Publicznej w Miedzianej Górze wraz z filią w Bobrzy, mają liczne organizacje pozarządowe oraz Koło Gospodyń Wiejskich „Macierzanka” i Zespół „Bobrzanki”.